Geçmişten günümüze insanlar geleceklerini güvence altına almak için sürekli bir yatırım içerisindedirler. Yatırımlarını değişik şekillerde yapmaktadırlar. Gerek mala yatırım yaparak, gerek faize koyarak, gerekse bir şekilde paralarını biriktirerek gelecek kaygısını ortadan kaldırmaya çalışmışlardır. Bireysel emeklilik sistemi de bu gereksinimden ortaya çıkmıştır.
Bireysel emeklilik, herhangi bir zorlama, itelemeye dayanmaksızın bireylerin sağladıkları kazançları ölçüsünde geleceklerini güvenceye alma olanağını sunan bir tasarruf ya da fonlama yöntemidir. Bu sistemde katılımcılar, mevcut gelir düzeyleri ve emeklilik dönemine ait beklentilerini göz önüne alarak, katkı payı tutarını belirler ve emeklilik sözleşmesini imzalayarak tamamen gönüllü olarak sisteme katılırlar.
Ayrıca bireysel emeklilik sisteminde hem katılımcılar hem de işverenler için vergi avantajı bulunmaktadır. Katılımcı veya katılımcı adına katkıda bulunan işveren, ödenen katkı payının büyük bir bölümünü ve ya tamamını gelir vergisi matrahından düşebilir. Bu avantaj bireysel emekliliği daha cazip hale getirmektedir.
Bireysel emekliliğin dünya uygulamalarına bakıldığında, zorlamaya dayalı yöntemler dahil değişik uygulamalarla karşılaşılsa bile bu sistemde esas olan “ gönüllülük” tür. Bireysel emeklilik sistemi, gönüllü katılıma ve belirlenmiş katkı esasına dayanmaktadır. Bireysel emekliliğin özünü bireylerin gelecek kaygılarını ortadan kaldırmak, sağlıklı oldukları, çalışabildikleri ve para kazanabildikleri dönemde daha çok paraya gereksinim duyacakları dönemleri planlamak üzere gönüllü olarak ve gelirleri ölçüsünde ileride kullanabilecekleri bir birikimde bulunmak ve bu birikimleri etkin biçimde nemalandırmak oluşturur.
Ülkemizde, vatandaşların emekliliğe yönelik gönüllü tasarruflarını düzenleyen bireysel emeklilik hesaplarına dayalı fonlu bir sistem oluşturulması amacıyla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nezdinde Ağustos 1999 tarihinde "Bireysel Emeklilik Komisyonu" kurulmuştur. Bireysel emeklilik sistemine ilişkin politikaları belirlemek, bu politikaların gerçekleştirilmesi için alınması gerekli önlemler konusunda önerilerde bulunmak ve mevzuat düzenlemeleri hakkında tavsiye niteliğinde karar almak üzere 31 Ekim 2001 tarih ve 24569 sayılı Resmi Gazete'de Bireysel Emeklilik Danışma Kurulu’nun Çalışma Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik yayımlanmıştır.
Dünyada sosyal güvenlik alanında yaşanan büyük sorunlar Dünya Bankası, IMF ve OECD gibi kurumların bu alana ilgi duymasına yol açmıştır. Dünya Bankası tarafından 1994 yılında demokratik bir sistem ve liberal özgürlükler dâhilinde fonlama modelini sosyal güvenliğe monte eden bir çalışma dünya kamuoyuna ilan edilmiştir.
Çalışmanın birinci bölümünde Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sistemi’nin genel yapısı incelenmeye çalışılmış, sistemin tarafları, işleyiş yapısı, denetim şekli, finansmanı ile vergisel düzenlemeler ele alınmıştır.
İkinci bölümde bireysel emeklilik fonları ve yönetimi irdelenmiştir. Ayrıca bu bölümde bireysel emeklilik yatırım fonları ve türleri ile bu fonların nasıl değerlendirildiği de incelenmiştir.
Çalışmanın son bölümünde Dünya’da bireysel emeklilik sistemleri incelenmiş, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler ayrı olarak ele alınmıştır. Özellikle Güney Amerika ülkelerinde öncü olarak ortaya çıkan bireysel emeklilik sistemlerine dikkat çekilmeye çalışılmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder